Η Ευλογία διακρίνει την πνευματική κλίση του Αρσενίου και φροντίζει, από πολύ νωρίς, να του μεταδώσει τη μεγάλη της πίστη. Πέρα από τις προσευχές, του μιλάει για τον εγωισμό και την ταπείνωση, και για το πώς πρέπει να πολεμά τους κακούς λογισμούς. Με το καθημερινό της φωτεινό παράδειγμα χτίζονται σιγά-σιγά στην παιδική ψυχή του Αρσενίου μεγάλες αρετές, που αργότερα θα είναι το μεγάλο του στήριγμα και το πνευματικό του απόθεμα με το οποίο θα ανακουφίσει χιλιάδες ανθρώπους. Στην ηλικία των 12 ετών επιλέγει να μην πάει στο γυμνάσιο και διαλέγει να μάθει την τέχνη του μαραγκού, για να βοηθήσει οικονομικά τους γονείς του. Στα δεκαέξι του χρόνια, ένας ξάδελφός του σπέρνει στην ψυχή του την αμφιβολία για τη θεότητα του Χριστού. Ο Αρσένιος καταφεύγει στο εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας και κλαίγοντας παρακαλεί τον Χριστό να του δείξει ένα σημάδι που θα διαψεύδει όσα του είπε ο ξάδελφός του.
Τι σημαίνει φιλότιμο;
Ο Άγιος Παΐσιος δίνει ένα δικό του, ιδιαίτερο ορισμό στη λέξη “φιλότιμο”.
Σημαίνει το ευλαβικό απόσταγμα της καλοσύνης ,το σκίρτημα της καρδιάς, η λαχτάρα να αναπαύσουμε τον άλλον. Είναι η πολύ ευγνώμων αγάπη. Η «λαμπικαρισμένη» αγάπη του ταπεινού ανθρώπου που δεν βάζει καθόλου το εγώ του σε ότι κάνει, και που η καρδιά του είναι γεμάτη πνευματική λεπτότητα, ευαισθησία και ευγνωμοσύνη προς Τον Θεό και τους συνανθρώπους του.
Είναι η αρχοντιά, το πνεύμα της θυσίας, το αθόρυβο, η αφάνεια.
Λίγο φιλότιμο θέλει ο Θεός
Η αληθινή μας σχέση με το Θεό, έχει σαν θεμέλιο το φιλότιμο και όχι την ανταπόδοση. Αυτό που περιμένει να δει ο Θεός από εμάς, είναι να βάζουμε τον εαυτό μας κάτω από όλους και να δίνουμε προτεραιότητα στον πλησίον μας. Χαίρεται, όταν κάνουμε δικό μας τον πόνο του άλλου και συμπάσχουμε μαζί του, όταν βλέπουμε σαν μεγάλες τις ευεργεσίες των διπλανών μας και ως ελάχιστες τις δικές μας καλές πράξεις. Ευλογεί τη ζωή μας, όταν προσευχόμαστε προς Αυτόν από αγάπη και δεν Τον θυμόμαστε μόνο όταν έχουμε κάποια ανάγκη ή περιμένουμε να μας κάνει ένα θαύμα.
Ο φιλότιμος έχει συγγένεια με τον Χριστό
Ο φιλότιμος άνθρωπος συγγενεύει με τον Θεό. Ο Χριστός δεν κράτησε τίποτα για τον Εαυτό Του, αλλά προσέφερε την ίδια τη ζωή Του. Έτσι και ο φιλότιμος και αρχοντικός άνθρωπος δίνει αγάπη, χωρίς να περιμένει ανταπόδοση. Προσφέρει καλοσύνη και θυσιάζεται, δίχως να αναμένει μισθό. Σκέφτεται τον πλησίον και προσπαθεί να αναπαύσει και να ευχαριστήσει όλο τον κόσμο, ανιδιοτελώς.
Κλονίστηκε η πίστη μου…
Ο Άγιος Παΐσιος διηγόταν ότι από μικρό παιδί διάβαζε βίους Αγίων, έκανε νηστείες και μετάνοιες. Κάποτε, ένας φίλος του, ο Κώστας, του ανέπτυξε την θεωρία του Δαρβίνου. Του είπε ότι ο Χριστός είναι ένας σπουδαίος άνθρωπος, αλλά όχι Θεός. Τότε κλονίστηκε η πίστη του και πήγε να προσευχηθεί, με την ελπίδα ότι ο Θεός θα του δώσει κάποιο σημάδι, πως υπάρχει. Έκανε μετάνοιες και προσευχή για ώρες, αλλά τίποτα δεν συνέβη.
Είδα τον Θεό!
Τότε αντιμετώπισε την κατάσταση με φιλότιμο και καλό λογισμό. Σκέφτηκε ότι αξίζει να αγαπήσει και να δώσει τη ζωή του για τον Χριστό, αφού ήταν τόσο καλός και σπουδαίος, έστω και αν δεν ήταν ο Θεός. Εκείνη την στιγμή, του παρουσιάστηκε ο ίδιος ο Χριστός μέσα σε άφθονο φως!
Τον κοίταξε με πολύ αγάπη και του είπε: ” Εγώ ειμί η Ανάστασις και η Ζωή. Ο πιστεύων εις εμέ, καν αποθάνη, ζήσεται”. Έτσι, έπαυσε κάθε αμφιβολία που είχε για την θεότητα του Χριστού, αφού βεβαιώθηκε από τον ίδιο τον Κύριο, που του αποκαλύφθηκε.
Και ο Χριστός φανερώνει πάντοτε την παρουσία Του σε κάθε φιλότιμη καρδιά που Τον αναζητάει.